هارد دیسک ها منبع ذخیره سازی مهم ترین داده ها هستند؛ به همین دلیل نگهداری اصولی از آنها اهمیت زیادی دارد. اما چطور می توان از این دستگاه های حساس مراقبت کرد و بهترین روش های نگهداری از هارد دیسک شامل چه مواردی می شود؟ چه هارد دیسک های اکسترنال و چه انواع اینترنال آنها همیشه در معرض آسیب و خرابی هستند. از این رو برای این که بتوان از اطلاعات ارزشمند روی آنها نگهداری کرد، باید با روش های مراقبت از هارد دیسک آشنا بود. اگر شما هم می خواهید به بهترین شکل ممکن از این دستگاه مراقبت کنید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با روش های نگهداری از هارد دیسک بیشتر آشنا شوید.
چرا نگهداری از هارد دیسک اهمیت دارد؟
همانطور که گفته شد، هارد دیسک ها منبع نگهداری از داده های مهمی هستند. از این رو خرابی آنها به هر دلیلی می تواند به معنی از دست رفتن همیشگی این اطلاعات باشد. از طرفی سیستم ها برای کارکرد خود به انواع درایوهای اینترنال وابسته بوده و در نتیجه، خرابی آنها یعنی خرابی و از کار افتادن سیستم. خرابی های هارد دیسک می توانند هزینه بر و حتی در مواردی غیر قابل جبران باشند. در نهایت این که از آن جایی که دلایل خرابی و آسیب دیدگی هارد دیسک ها بسیار زیاد است و احتمال خرابی این دستگاه ها بسیار بالاست، قطعا برای جلوگیری از تمام این موارد به آشنایی با بهترین روش های نگهداری از هارد دیسک نیاز است.
دلایل خرابی هارد دیسک
برای بررسی روش های نگهداری از هارد دیسک، باید ابتدا با مواردی که موجب آسیب و خرابی این دستگاه ها می شوند آشنا شد. مهم ترین عامل خرابی هر هارد دیسکی، ضربه ها و آسیب های فیزیکی هستند. هرگونه زمین خوردن، وارد آمدن فشار یا تکان های بسیار شدید می تواند به هارد دیسک آسیب برساند. از طرفی آب خوردگی یا نفوذ رطوبت به درون دستگاه نیز می تواند موجب خرابی آن شود. نکته مهم دیگر در خرابی هارد دیسک، نوسانات برقی است. در صورت کم و زیاد شدن ولتاژ به احتمال زیاد این دستگاه ها آسیب می بینند.
گرمای بیش از حد و استفاده طولانی مدت از دستگاه بدون خنک شدن نیز می تواند موجب آسیب به هارد دیسک شود. این موارد خصوصا در ارتباط با انواع هارد دیسک HDD که حاوی قطعات متحرک بیشتری هستند می توانند موجب خرابی آنها شوند. با این حال تمام این موارد از عوامل خارجی هستند. گاهی عواملی همچون استهلاک قطعات درونی هارد دیسک، دیفرگ کردن داده ها ( به معنی پراکندگی اطلاعات ) و ویروسی شدن سیستم نیز می تواند موجب خرابی دستگاه و از دست رفتن اطلاعات روی هارد دیسک شود.
روش های مراقبت از هارد دیسک
حال که با عوامل خرابی هارد دیسک و دلایل آسیب این دستگاه ها آشنا شدیم، می توان با روش های زیر به عنوان بهترین روش های مراقبت از هارد دیسک، مانع بروز این خرابی ها شد و طول عمر این دستگاه ها را تا حد ممکن افزایش داد:
جلوگیری از وارد شدن ضربه و تکان های شدید به هارد دیسک
همانطور که گفته شد، مهم ترین عامل خرابی اکثر هارد دیسک، ضربه و آسیب های فیزیکی است. تکان خوردن های شدید، خصوصا در ارتباط با هارد دیسک های حاوی قطعات متحرک بیشتر، عامل مهمی در خرابی آنهاست. هاردهای اینترنتال و اکسترنال، به دنبال برخورد هد با پلاتر در زمان عملکرد هارد دیسک با سرعتی بسیار بالا به شدت در معرض خرابی هستند.
به همین دلیل به عنوان اصلی ترین روش های نگهداری از هارد دیسک، باید در کار با سیستم بسیار محتاط باشید و از تکان دادن های شدید دستگاه یا وارد شدن هر گونه ضربه فیزیکی به آن خودداری کنید. در خصوص هارد دیسک های اکسترنال نیز هرگونه ضربه و زمین خوردنی می تواند موجب خرابی شود و باید از آنها جلوگیری کرد. بهتر است حتما هارد دیسک را در یک کیف محافظ مخصوص نگهداری کنید.
خنک کردن دستگاه و کاهش گرمای هارد دیسک
گرما و حرارت، خصوصا بعد از کار کردن مداوم و طولانی مدت نیز یکی از عوامل اصلی خرابی هارد دیسک است. به این ترتیب یکی از روش های نگهداری از هارد دیسک، جلوگیری از گرم شدن بیش از حد این دستگاه است. در خصوص هارد دیسک های اینترنال بهتر است حتما هم برای سیستم از فن خنک کننده استفاده کنید و هم به صورت اختصاصی برای هارد دیسک از یک فن خنک کننده کمک بگیرید. در این خصوص حتما از انواع کیس خنک کننده با کیفیت و اورجینال استفاده کنید تا خود این خنک کننده ها موجب آسیب به هارد دیسک نشوند.
از طرفی بهتر است بعد از گذشت مدت زمان زیادی از کار با دستگاه، در صورتی که احساس کردید سیستم بیش از حد گرم شده است، آن را برای مدتی خاموش کرده و اجازه دهید خنک شود. در خصوص هارد دیسک های اکسترنال نیز سعی کنید به هیچ عنوان اجازه داغ شدن بیش از حد به آن را ندهید و حتما بعد از مدتی استفاده از آن، اجازه خنک شدن را به هارد دیسک بدهید. از طرفی نیز هارد را در محیط گرم و داغ قرار ندهید تا موجب گرم شدن آن نشوید.
پارتیشن بندی اصولی هارد دیسک و مدیریت درست داده ها
برای مراقبت اصولی از هارد دیسک، یکی از مواردی که باید حتما رعایت کنید، پارتیشن بندی درست آن است. مدیریت اصولی داده ها و نگهداری از آنها از جمله روش های نگهداری از هارد دیسک هستند که هم در افزایش عمر مفید دستگاه و هم مراقبت از داده ها تاثیرگذارند. برای پارتیشن بندی درست هارد دیسک بهتر است تعداد پارتیشن ها کم باشد. در این مسیر تنها درایو مربوط به سیستم عامل را در Primary تعریف کرده و مابقی درایوها را در Logical قرار دهید.
این مورد، تاثیر زیادی در بهینه ساختن پارتیشن بندی هارد دیسک و به دنبال آن مراقبت از داده ها دارد. از طرفی حتما تمامی داده ها و اطلاعات ذخیره شده روی هارد دیسک را به صورت مرتب و اصولی دسته بندی کنید. این کار هم به عنوان یکی از روش های مراقبت از هارد دیسک در نظر گرفته می شود و هم به عنوان یک آینده نگری برای زمانی که نیاز به بازیابی اطلاعات هارد دیسک مورد نظر است.
استفاده درست از هارد دیسک
یکی دیگر از اقداماتی که می توان به عنوان یکی از روش های مراقبت از هارد دیسک در نظر گرفت، استفاده درست از این دستگاه است. خصوصا در ارتباط با درایو های اینترنال، در صورت باز کردن همزمان چندین برنامه و فایل به صورت همزمان، ممکن است در دراز مدت به هارد دیسک آسیب برسانید. این کار می تواند موجب استفاده حداکثری از ظرفیت هارد شود که همین امر، دلیل داغ شدن بیش از حد دستگاه است. به همین دلیل بهتر است تا جای ممکن از باز کردن همزمان چندین فایل با هم خودداری کنید.
تمیز کردن دستگاه
زمانی که مدت زمانی از استفاده از سیستم می گذرد، طبیعتا گرد و غبار و ذرات در دریچه ها و منافذ دستگاه جمع می شوند. همین تجمع گرد و غبار به مورد زمان می تواند روی عملکرد سیستم و به نوبه آن هارد دیسک تاثیر منفی بگذارد. خصوصا این که مانع جریان نرمال هوا شده و روی عملکرد فن خنک کننده نیز تاثیر می گذارد. در نتیجه امکان آسیب دیدن هارد دیسک وجود دارد. یکی از روش های نگهداری از هارد دیسک، تمیز کردن دریچه های گرد و غبار گرفته دستگاه است تا به این ترتیب، موجب بهبود جریان آب و هوا به هارد دیسک شوید.
پاک کردن داده های اضافی
پر بودن بیش از حد هارد دیسک با داده هایی که از اکثر آنها هیچ استفاده ای نمی شود، نه تنها یک کار بیهوده و اشتباه است، بلکه به مرور می تواند به هارد آسیب برساند. در نتیجه به عنوان یکی از روش های نگهداری از هارد دیسک بهتر است فایل ها و داده های بلا استفاده و بیهوده را از روی هارد خود پاک کرده و فضای آزاد بیشتری را در آن ایجاد کنید.
ویروس کشی و حذف بدافزار ها
گاهی اوقات این ویروسی شدن سیستم و به نوبه آن هارد دیسک است که موجب خراب شدن هارد می شود. به این ترتیب در روش های نگهداری از هارد دیسک توصیه می شود هر از چند گاهی سیستم را اسکن کنید تا در صورت نفوذ ویروس به آن، با کمک یک آنتی ویروس سیستم پاکسازی شود. از طرفی به هیچ عنوان برنامه های نامطمئن را روی سیستم خود نصب نکنید. این موارد می توانند به هارد دیسک و اطلاعات ذخیره شده روی آن آسیب برسانند.
تهیه یک فایل بکاپ از اطلاعات
در نهایت با وجود تمام روش های نگهداری از هارد دیسک، این امکان وجود دارد که داده ها به هر دلیلی در معرض از بین رفتن قرار داشته باشند. یکی از اصلی ترین دغدغه ها در صورت خرابی هارد و نیاز به تعمیرات هارد دیسک، بازیابی اطلاعات آن است. در نتیجه در پایان هم به عنوان یک توصیه و هم به عنوان یکی از روش های مراقبت از هارد دیسک، بهتر است حتما از تمامی داده های ذخیره شده روی هارد یک فایل بکاپ تهیه کنید تا در صورت نیاز به بازیابی، به راحتی بتوانید به تمام این اطلاعات دسترسی داشته باشید.
از طرفی حتما در صورت خرابی هارد یا بروز نشانه هایی مبنی بر احتمال خراب شدن آن بهتر است بدون هرگونه دستکاری غیر کارشناسانه ای، دستگاه را برای بررسی و عیب یابی تخصصی به یک مرکز تعمیرات هارد دیسک ارجاع دهید. مرکز سخت افزار ایران به عنوان یک مرکز تعمیرات تخصصی در زمینه تعمیر انواع هارد دیسک و بازیابی داده ها می تواند در زمینه تمام مشکلات مرتبط با هارد دیسک به شما کمک کند.
